Uitspraak Raad van State rond windmolens steunt energietransitie

Zoals bij veel windparken was ook tegen de komst van Windpark Greenport Venlo veel verzet. Zoveel zelfs dat de gemeenteraad van Venlo niet wilde instemmen met het bestemmingsplan. Dit ondanks dat het park voldoet aan haar eigen beleid en relevante wet- en regelgeving. Uit de uitspraak van de Raad van State (RvS) van eind december volgt dat de raad een zorgvuldigere en meer op feiten gebaseerd besluit had moeten nemen. Er moet kortom een degelijke inhoudelijke afweging plaatsvinden op basis van alle betrokken belangen. Dat de RvS daar nu op wijst is een steun in de rug voor de energietransitie!

Ik heb ongeveer drie-en-een-half jaar als ontwikkelaar gewerkt aan Windpark Greenport Venlo: negen turbines met een vermogen tussen de 30 en 38 MW. Zoals bij elk windpark was ook tegen dit initiatief verzet uit de omgeving. In december vorig jaar veegde de RvS alle bezwaren van tafel.

• De gemeente Venlo besloot in maart 2018 om niet in te stemmen met het windpark. De provincie nam de besluitvorming over en stelde een provinciaal inpassingsplanvast. Bewoners en bedrijven bestreden dit plan tot aan de RvS met als argumenten onder meer geluidsoverlast, veiligheid en waardevermindering van onroerend goed,natuurbescherming en de financiële haalbaarheid. Geen van deze bezwaren hield stand (zie uitspraak)
• De tweede zaak kwam van de ontwikkelaar zelf. Wij gingen in beroep tegen het weigeringsbesluit van de gemeente. In 2012 had de gemeente in haar structuurvisie een zoekgebied opgenomen voor een windpark van minimaal 30 MW. In 2016 sloot de gemeente een samenwerkingsovereenkomst voor de ontwikkeling van het park met omliggende gemeenten, de provincie en de ontwikkelaar. Hierin zei de gemeente onder meer toe zich zoveel mogelijk in te spannen om plannen vast te stellen en de vergunning te verlenen. De gemeenteraad lag echter dwars, omdat er te weinig overleg met de omgeving, onvoldoende aandacht voor financiële compensatie van omwonenden en onvoldoende draagvlak voor het plan zou zijn. Daarnaast zouden er gezondheidsrisico’s ontstaan als gevolg van het windpark, aldus de gemeenteraad. In de uitspraak van eind december veegde de RvS ieder argument dat de gemeenteraad aan zijn weigeringsbesluit ten grondslag heeft gelegd van tafel. De uitspraak is bijzonder, omdat niet eerder een dergelijke discussie bij de RvS is gevoerd ten aanzien van een windpark en überhaupt weinig (met succes) tegen weigeringsbesluiten is geprocedeerd.

Een belangrijke andere oorzaak voor het weigerbesluit (uiteraard niet expliciet benoemd in het besluit) waren de gemeenteraadsverkiezingen in 2018. De besluitvorming rond het windpark was een slechts een paar weken voor de gemeentelijke verkiezingen (bad planning, I know…). In een rumoerige raadsvergadering met misschien wel tweehonderd tegenstanders op de publieke tribune kregen verschillende partijen slappe knieën en kozen ervoor niet in te stemmen. Dit ondanks dat het windpark voldeed aan alle relevante normen én invulling geeft aan de gemeentelijke structuurvisie.

De uitspraak van de RvS is een steun in de rug voor de energietransitie. Om onze leefomgeving leefbaar te houden moeten we toe naar een forse reductie van onze CO2-uitstoot. In 2019 wekten we maar ongeveer 9 procent van onze energievraag op duurzame wijze op, terwijl we over een jaar op 14 procent moeten zitten. Voor Nederland geldt dat we met windenergie het meest effectief hernieuwbare energie opwekken. Deze energievorm hebben we echt nodig om de klimaatdoelstellingen (49 procent reductie in 2030) te halen. Uiteraard betekent dit niet dat we windturbines overal maar moeten accepteren; uiteindelijk moet een plan voldoen aan een goede ruimtelijke ordening en moet een windpark voldoen aan de wettelijke normen. Maar stellen dat windturbines altijd maar in de buurgemeente of in zee gebouwd moeten komen is te kort door de bocht. Gelukkig hebben we richtinggevende wetgeving. De uitspraak van de RvS helpt bij besluitvorming de focus meer te leggen op het maken van inhoudelijke afwegingen aan de hand van geaccepteerde normen.