Najnowsza odsłona rankingu miast, w którym oceniono rozwój metropolii, dużych i średnich miast w Polsce pod względem efektywności gospodarowania zasobami wody.
Problemy miast na świecie, w tym również w Polsce coraz mocniej dotyczą kwestii racjonalnego i efektywnego wykorzystywania zasobów wody w warunkach coraz silniej zauważalnych kryzysów wodnych (powodzie i susze oraz zanieczyszczenia wód), o długotrwałych konsekwencjach. Problemy wodne Polski są znane od dziesięcioleci, jednak sektor ten nie cieszył się szczególną uwagą kolejnych rządów, od początku PRL do dziś.
O wodzie pamiętamy, gdy sama się o siebie upomni. Przeobrażenia jakie zachodzą wewnątrz miast, w połączeniu ze zmianami klimatycznymi oraz ponadprzeciętną gęstością zaludnienia, prowadzą do konsekwencji w różnych sektorach gospodarki oraz w polityce wodnej. Dlatego niezbędne jest prowadzenie systematycznej i usystematyzowanej debaty na temat polityki wodnej miast w Polsce. Stąd pomysł o stworzeniu rankingu Water City Index – jak dotąd pierwszy i jedyny raport, który tak szeroko definiuje mocne i słabe strony oraz potrzeby i wyzwania w zakresie zarządzania zasobami wody w polskich miastach. Jego celem jest skłonienie do refleksji władz miast, naukowców, ekspertów, mieszkańców oraz wspólne wypracowanie standardów, które pozwolą skuteczniej i efektywniej gospodarować zasobami wody.
Wyniki rankingu Water City Index 2020
Tegoroczny ranking stanowi kontynuację raportu wydanego w 2019 r. W odróżnieniu do zeszłorocznej edycji, WCI 2020 został odrębnie przygotowany dla: metropolii (8), kategorii miast na prawach powiatu (58) oraz dla miast nie będących miastami na prawach powiatu, posiadających co najmniej 20 tys. mieszkańców (152). Autorzy raportu poddali „wodnej” analizie w sumie 218 polskich miast w ramach 4 obszarów oraz 14 kategorii:
- życie (woda pitna, woda brunatna, utrzymanie infrastruktury)
- kultura i ludzie (waterfront, błękitna i zielona infrastruktura, harmonijna przestrzeń miejska)
- zagrożenie (powódź, niedobór (susza), zagrożenie sektorowe, wody opadowe, aktywność samorządu)
- gospodarka i biznes (woda dla przemysłu, atrakcyjność biznesowa, transport wodny)
Na podstawie wyników oceny obszarów i kategorii wyłonione zostały trzy najlepsze miasta w każdym z rankingów. A oto zwycięzcy rankingu Water City index 2020:
RANKING GŁÓWNY DLA METROPOLII
RANKING GŁÓWNY DLA MIAST NA PRAWACH POWIATU
RANKING GŁÓWNY DLA MIAST ŚREDNIEJ WIELKOŚCI
Autorzy rankingu WCI 2020
Za realizację Water City Index 2020 odpowiedzialni byli pracownicy naukowi Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, eksperci firmy Arcadis oraz Fundacji Gospodarki i Administracji Publicznej, która to Fundacja jest organizatorem międzynarodowego kongresu ekonomicznego Open Eyes Economy Summit. Oto oni:
- Prof. dr hab. Jerzy Hausner, Przewodniczący Rady Programowej Open Eyes Economy Summit, Fundacja Gospodarki i Administracji Publicznej
- Dr Michał Kudłacz, Katedra Polityk Publicznych, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, ekspert OEES
- Dr Jakub Głowacki, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
- Krzysztof Kutek, Dyrektor Pionu Wody w Arcadis
- Marcin Ćmielewski, Specjalista ds. Gospodarki Wodnej w Arcadis
Do współpracy zaproszono ponadto ekspertów Izby Gospodarczej Wodociągi Polskie, Uniwersytetu Warszawskiego oraz dziennikarzy branżowych mediów.
Misja WCI
W obliczu zmian klimatu i pogłębiania się dramatycznych ich konsekwencji, globalna perspektywa rozumienia wyzwania jakim jest gospodarowanie wodą i konieczność podejmowania działań w skali globalnej jest oczywista. Jednocześnie musi się zmienić podejście do problemu wody – z reaktywnego na prospektywne (from response to preparedness). To pociąga za sobą transformację myślenia o wodzie w mieście i sposobu zorganizowania miasta jako złożonego systemu wodnego. Tylko w ten sposób można dokonać długofalowej adaptacji miasta do zmian klimatu, których cofnąć się nie da. Dlatego kontynuujemy tworzenie rankingu Water City Index (Indeks Wodnych Miast), które nadal jest w Polsce przedsięwzięciem nowatorskim. Stanowi zaczyn do dyskusji samorządów terytorialnych oraz z samorządami terytorialnymi na temat możliwości poprawy efektywności wykorzystania zasobów wody.
prof. dr hab. Jerzy Hausner
Projekty, w które jest zaangażowany Arcadis często bezpośrednio dotyczą zmian klimatu lub temat ten jest jednym z ich elementów. Gospodarka wodna jest najczęściej wskazywanym obszarem, który wymaga interwencji i poprawy. Takie wyniki zauważamy bez względu na to czy analizy i projekty dotyczą przestrzeni miejskich, czy też innych obszarów, choćby takich jak infrastruktura transportowa. Dlatego uważam, że nasza inicjatywa jaką jest Water City Index jest niezwykle potrzebna. Pozwala nam mierzyć, analizować i wyciągać wnioski płynące z szeroko rozumianej polityki wodnej miast. Jest pomocna w określeniu trendów w czterech analizowanych obszarach (życie, zagrożenie, gospodarka i biznes, kultura i ludzie), a także pozwala określić stopień zrównoważenia rozwoju miast w tych obszarach. Jest również doskonałym materiałem wyjściowym do analiz pogłębionych, które będą pomocne dla miast zarówno dla identyfikacji miejsc problemowych jak i pozwolą zobaczyć w jaki sposób nasze wodne miasto funkcjonuje i czy płyniemy w dobrym kierunku.
Jarosław Miziołek, Prezes Zarządu w Arcadis
Media o WCI 2020
Życie, Zagrożenie, Gospodarka-Biznes, Kultura-Mieszkańcy. Na takie główne kategorie podzielono składowe rankingu, który mają państwo w rękach. To jak miasta radzą sobie z zagrożeniami związanymi z wodą i jak wykorzystują jej atuty nie tylko zawsze było, ale zawsze pewnie będzie w dużej mierze decydować o ich przyszłości. Które miasta będą się rozwijać, a które podupadać? Ten, unikalny na samorządowym rynku, ranking daje możliwość przyjrzenia się tym procesom i oceny działań władz miejskich w jednym z najważniejszych sektorów.
Andrzej Gniadkowski, Zastępca Redaktora Naczelnego Pisma Samorządu Terytorialnego „Wspólnota”
O tym jak istotną rolę odgrywa w miastach woda i właściwe nią gospodarowanie zazwyczaj przekonujemy się, gdy miejską tkankę dotknie niszczycielska fala powodziowa, albo gdy w kranach zrobi się sucho. Raport Water City Index 2020 skłania jednak do głębszej refleksji na temat tego, jak zwłaszcza w dobie pogłębiającego się kryzysu klimatycznego władze polskich miast dbają o zasoby wodne. Na szczególną uwagę zasługuje fakt spojrzenia przez autorów raportu na wodę w przestrzeni miejskiej wieloaspektowo: od obszarów związanych z wodą pitną, przez zagrożenia, jakie ze sobą niesie (powódź, susza) oraz jej roli dla rozwoju lokalnej gospodarki i biznesu, aż po kwestie związane z miejscem wody w miejskim krajobrazie. Uchwycenie tych cech dla poszczególnych miast w postaci rankingu może być więc swoistym przewodnikiem w poszukiwaniu miejsc, w których – dzięki dbaniu o wodę i z współgrania z nią – mieszkańcom będzie żyło się lepiej.
Monika Waluś, Dziennikarka „Gazety Wyborczej”
Ranking Water City Index ocenia efektywność gospodarowania wodami w największych miastach w Polsce. Należy pamiętać, że podstawową zasadą gospodarowania wodami jest zrównoważony rozwój, w ramach którego kształtujemy i chronimy zasoby wodne, korzystamy z nich oraz zarządzamy w sposób efektywny. Miasta to szczególne jednostki przestrzenne w zakresie gospodarki wodnej. Racjonalnie i całościowe traktowanie zasobów wód powierzchniowych i podziemnych, z uwzględnieniem ich ilości i jakości, to wyzwanie, któremu potrafią sprostać najlepsi.
Mateusz Balcerowicz, Zastępca Redaktora Naczelnego „Gospodarki wodnej”
W Polsce marnujemy ogromne ilości wody. Nie dostrzegamy tego jesienią i zimą, ale latem susza staje się problemem nr 1. Z drugiej strony miasta borykają się z coraz częstszymi podtopieniami powodowanymi nawalnymi deszczami i nie zawsze wydolną infrastrukturą, która nie jest w stanie sprostać zadaniu odprowadzania ogromnych ilości wody w stosunkowo krótkim czasie. W dobie susz i podtopień zapominamy, że woda stanowi także ważny element funkcjonowania miasta. To również dzięki jej dobremu zagospodarowaniu rozwijają się kultura, rozrywka, sport i rekreacja. Wyzwanie może więc stanowić dla miasta prawdziwą szansę. Które miasta wykorzystują wodę lepiej, a które mają jeszcze sporo do zrobienia? Tego dowiedzą się Państwo z Water City Indeks 2020 – rankingu miast. Warto się w niego wczytać i z niego skorzystać, bo każda inicjatywa i wartościowa publikacja (a do takich zalicza się ten ranking) mająca na celu podniesienie efektywności gospodarowania zasobami wody jest obecnie nie do przecenienia.
Szymon Pewiński, Redaktor Prowadzący Miesięcznik „Wodociągi-Kanalizacja”
Cenię Water City Index za kompleksowe podejście. Autorzy uwzględniają tak czynniki naturalne, jak i działania włodarzy, biznesu oraz komfort życia mieszkańców. Wszystko w optyce poszanowania zasobów wodnych i adaptacji do zmian klimatu. O gospodarce wod-kan, retencji, renaturyzacji rzek, walce z suszą piszemy w Teraz Środowisko na co dzień, stąd traktuję Index jako wartościową wskazówkę do dalszych dziennikarskich poszukiwań.
Marta Wierzbowska-Kujda, Redaktor Naczelna „Teraz Środowisko”
Główni patroni medialni rankingu WCI 2020
Business Insider, Gazeta Wyborcza, Gazeta.pl
Patroni medialni rankingu WCI 2020
BiznesAlert, Pismo Samorządu Terytorialnego „Wspólnota”, Gospodarka Wodna, Teraz Środowisko, Urbnews.pl, Wodociągi-Kanalizacja, Przegląd Komunalny, Portalkomunalny.pl
