Houd de straling van de zon zo veel mogelijk tegen om schaduw te creëren en opwarming te keren. Dit kan bijvoorbeeld door te werken met doeken, kunstwerken, gebouwen of bomen. Bomen hebben een aantal bijkomende voordelen. Ze passen zichzelf aan de seizoenen aan: in de zomer zorgen ze voor schaduw, in de winter geven ze de zon de ruimte. Daarnaast heeft hun ‘groen’ een positieve, mentale invloed op de mens. Maatregelen die ‘blokkeren’ zijn het meest effectief in de aanpak van hitte!

Stap 2 – Ventileren: voorkom dat de lucht opwarmt...

Zorg voor voldoende ventilatie in de openbare ruimte van je wijk of stad, zodat de lucht niet de kans krijgt om op te warmen. Je kunt de lucht sturen en de ventilatie stimuleren door een slimme plaatsing en oriëntatie van gebouwen, kunstwerken en bomen. Houd daarbij rekening met de dominante windrichting tijdens warme dagen. Zorg er wel voor dat het ook in andere seizoenen comfortabel blijft en voorkom overlast bij te grote windkrachten. Het mooie is dat je met de nieuwste generatie tools tegenwoordig naast gevoelstemperatuur ook wind kunt simuleren. Dat helpt bij het optimaal positioneren van gebouwen, groen en kunstwerken.

Stap 3 – Verkoelen: gebruik groen en water om te verkwikken...

Bied mensen  de mogelijkheid om in hun directe leefomgeving verkoeling te zoeken, bijvoorbeeld aan het water, bij een fontein of een vernevelingsinstallatie. Als je die voorzieningen combineert met uitgekiende ventilatie versterk je het verkoelingseffect. Ook hier speelt vergroening weer een belangrijke rol: immers bomen verdampen water waardoor de omgeving verder afkoelt. Verder is de keuze van materialen is van invloed op de mate van verkoeling. Donkere bestrating absorbeert veel warmte en zal dit langzaamaan uit blijven stralen. Lichtgekleurde bestrating kan de hitte beter reflecteren waardoor minder warmte blijft hangen in de stad. Het kan echter de gevoelstemperatuur verhogen doordat de warmte weerkaatst wordt naar de mens. Een natuurlijke ondergrond, zoals gras, geeft de meest comfortabele temperatuur. Het reflecteert weinig en kan zichzelf kan koelen door verdamping.

De mogelijkheden zijn er, dus waarom niet gewoon doen?

Bij de aanpak van hitte gaat het - net zoals aangegeven bij het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie (DPRA) en de Nationale Adaptatie Strategie (NAS) - om bewustwording van de mogelijkheden. Vervolgens is het een kwestie van slim handelen. Het is belangrijk dat we ons van deze basisprincipes bewust zijn, zodat we ze mee kunnen nemen in alles wat we opnieuw inrichten of renoveren. Wie hierbij aan zet zijn? Allereerst de politici om het onderwerp hitte te agenderen. Daarna is het aan bestuurders om het te realiseren, aan de ontwikkelaar om de principes mee te nemen in ontwikkelprojecten. En aan de architect die de maatregelen ontwerpt, de bouwer die deze realiseert. Mijn collega ingenieurs en ik staan te popelen de oplossingen voor de hitteproblematiek uit te denken en te ontwerpen, liefst mooi met elkaar vervlochten, met oog voor omgeving en ruimtelijke kwaliteit.

En ondertussen kunnen we met z’n allen natuurlijk gewoon blijven werken aan ons eigen persoonlijke hitteplan. Ik ben al begonnen en heb vandaag met de kinderen lekker genoten van verkoelend ijs, binnen zittend in een koele ijssalon. Klimaatadaptatie in het klein!

Meer weten over onze activiteiten op het vlak van klimaatadaptatie?

Kijk op  www.arcadis.com/klimaatbestendigestad.