De files zijn weer terug. Hebben we dan niks geleerd van de coronacrisis? Het forum Future Proof Mobility zoekt naar oplossingen. Tanya Sancisi-Vellekoop: ‘Bedrijven moeten nog meer werk maken van stimuleren en verleiden. Een slimme mobiliteits-app is niet genoeg.
Het effect van meer en vaker thuiswerken op het aantal transportbewegingen lijkt kleiner dan gehoopt. Dat is treurig nieuws, al zijn de files van de afgelopen weken niet alleen te wijten aan het opheffen van de corona-beperkingen. Wegwerkzaamheden aan de A12 noopten tot omrijden waardoor het elders vastliep. Daarnaast hebben heel wat OV-reizigers afgelopen jaar een tweedehands autootje aangeschaft om vrij te kunnen blijven bewegen. Of die de trein weer zullen pakken, is onduidelijk.
Meer asfalt
De roep om nieuw asfalt klinkt alweer. Dat is een heilloze weg. Hoe krijgen we mensen uit de auto, of beter nog: hoe verminderen we onnodige transportbewegingen? Er zijn inmiddels verschillende apps die helpen om slimmer van A naar B te geraken. Als je alleen denkt in vervoersmiddelen – of de auto, of de trein – loop je vast. Integrale mobiliteit combineert privé vervoersmiddelen met ov en deelsystemen (auto’s, scooters, e-bikes). Door die opties handig aan elkaar te knopen, kun je met minder vervoersmiddelen en minder asfalt toe. Mobility as a service, afgekort tot MaaS.
Mobility as a Service
MaaS is een mobiliteitsconcept dat een groot aantal vervoersoplossingen van verschillende transportleveranciers bundelt in één enkele dienst met een app waarin de reiziger zijn reis kan plannen en afrekenen. De Nederlandse overheid wil met MaaS een aanzet geven tot verandering in reisgedrag, zodat mensen vaker gebruik maken van duurzame vervoersoplossingen. Het motto: beter benutten. Eén van de apps die hiervoor gebruikt wordt heet Amaze, een reis-app waarmee je een reis kunt plannen, reserveren en betalen, zonder OV-chipkaart. De app combineert allerlei vervoersmiddelen zoals een eigen fiets of auto, openbaar vervoer en deelvervoer. Arcadis is als aandeelhouder betrokken bij Amaze, maar werkt ook met de app Fynch. In Fynch kunnen gebruikers reizen bijhouden en worden zij beloond voor duurzaam reisgedrag.
Zuidas
MaaS is niet alleen inzetbaar voor privé en zakelijke reizen, maar ook voor grote infrastructurele werken. Zo heeft Arcadis voor de werkzaamheden aan de Zuidas een informatievoorziening gelanceerd waarmee reizigers alternatieve routes en middelen wordt geboden om blokkades en afsluitingen te omzeilen.
Stimuleren & verleiden
Zo moeten we ons ook een uitweg denken uit diverse mentale blokkades. Waarom blijven we met zijn allen aanschuiven in de file? “Omdat alleen alternatieven bieden niet genoeg is”, zei gedragsbeïnvloedingsdeskundige Dirkje van der Ven tijdens het Future Proof Mobility forum aan de Zuidas. Met alleen een app of een NS-businesskaart ben je er nog niet. De mens is een gewoontedier en je zult hem actief moeten stimuleren en verleiden om de gebaande paden te verlaten.
Deelauto’s
Natuurlijk zijn er genoeg beren op de weg. Ik mag zelf ook wel eens mopperen dat ik best met een deelauto wil rijden als die maar altijd beschikbaar is. Kip en ei. Zolang deelauto’s hoofdzakelijk worden gebruikt door stadbewoners zonder parkeerplaats in de buurt, zal er nooit genoeg massa zijn om een dekkende hybride vervoerssysteem te ontwikkelen. En hoe krijgen we door slim (fiscaal) beleid de zakelijke reiziger ook in de deelauto?
Rekeningrijden
Om onze wegen beter te benutten moeten we aan de slag met big data. Daarmee kunnen we investeringen in duurzame oplossingen motiveren en er zal ook een fair use policy voor alle vervoermiddelen moeten komen. Waarom worden vliegreizen niet belast als openbaar vervoer, waar wel gewoon accijns worden geheven op brandstof en btw op tickets. En mag ik als automobilist de knuppel in het hoenderhok gooien: is rekeningrijden niet veel eerlijker? Pas als het speelveld gelijk, is kun je beter en slimmer kiezen en kunnen we investeren in duurzaam toekomstbestendig vervoer.
